Choroby nowotworowe są jednym z największych wyzwań zdrowotnych naszych czasów. Co roku tysiące Polaków słyszą diagnozę, która drastycznie zmienia ich życie. Walka z rakiem to nie tylko zmagania z chorobą, ale również z jej skutkami psychologicznymi, społecznymi i ekonomicznymi. Współczesna medycyna oferuje coraz skuteczniejsze metody leczenia onkologicznego, jednak równie istotne jest wsparcie społeczne i socjalne, które może przynieść pacjentowi ulgę, nadzieję i poczucie bezpieczeństwa w tym trudnym czasie.

Wsparcie dla pacjentów onkologicznych to nie tylko dostęp do opieki medycznej czy pomoc finansowa, ale również wsparcie emocjonalne, które pomaga w radzeniu sobie z lękiem, smutkiem czy frustracją.

Choroby nowotworowe, poza wymiarem medycznym, niosą ze sobą wiele wyzwań związanych z codziennym życiem pacjentów. Wspieranie osób ze zdiagnozowaną chorobą nowotworową to nie tylko kwestia leczenia, ale także pomocy społecznej i socjalnej, które mają niebagatelny wpływ na jakość ich życia. Każda forma pomocy ma na celu nie tylko złagodzenie skutków choroby, ale również przywrócenia pacjentowi poczucia wartości i sprawczości oraz zredukowanie stresu związanego z sytuacją.

Pomoc finansowa

Dla wielu pacjentów onkologicznych koszty związane z leczeniem, rehabilitacją oraz codziennym utrzymaniem stają się ogromnym obciążeniem. W wielu przypadkach choroba skutkuje niemożnością podjęcia lub kontynuacji pracy, co dodatkowo komplikuje sytuację finansową. Dlatego dostęp do zasiłków chorobowych (do 182 dni), świadczeń rehabilitacyjnych (do 12 miesięcy) czy świadczeń dla osób niezdolnych do pracy (renta) jest nie tylko formą wsparcia, ale często koniecznością dla utrzymania podstawowego standardu życia. Instytucje państwowe oraz organizacje pozarządowe często mają możliwość zaoferowania pomocy, co dla wielu pacjentów stanowi jedyną szansę na skuteczne leczenie.

Usługi opiekuńcze

Usługi opiekuńcze to szeroka gama świadczeń, które wspierają codzienne funkcjonowanie osób, które nie są w stanie samodzielnie wykonywać wielu podstawowych czynności życiowych. W zależności od potrzeb i możliwości w okolicy pacjenta, usługi mogą być oferowane w domu, w placówkach dziennego pobytu czy w specjalistycznych ośrodkach opiekuńczych i zwykle obejmują:

• pomoc w codziennych czynnościach (jedzenie, ubieranie się),
• pomoc w czynnościach domowych (np. pranie, zakupy),
• pomoc medyczną (np. zabiegi pielęgnacyjne),
• pomoc w transporcie (np. przemieszczanie się do placówek medycznych),
• wsparcie emocjonalne (towarzystwo, pomoc psychologiczna).

W Polsce usługi opiekuńcze są częściowo lub całkowicie finansowane przez państwo w ramach systemu opieki społecznej lub zdrowotnej. Istnieją znaczne ograniczenia w tym zakresie, wynikające z ograniczonej dostępności, np. jedna pielęgniarka środowiskowa na całą gminę.

Pomoc prawna

Choroba nowotworowa często wiąże się z koniecznością zmierzenia się z różnymi formalnościami. Pacjenci muszą stawić czoła trudnościom w zakresie uzyskiwania zasiłków, świadczeń czy innych form wsparcia. Dlatego każdy pacjent może skorzystać z bezpłatnej pomocy prawnej u Rzecznika Praw Pacjenta.

Opieka długoterminowa w ramach NFZ

Narodowy Fundusz Zdrowia w Polsce zapewnia pacjentom onkologicznym opiekę długoterminową poprzez programy leczenia, rehabilitacji i opieki paliatywnej. Centra onkologiczne oraz hospicja współpracujące z NFZ oferują specjalistyczną opiekę medyczną, terapie wspomagające oraz wsparcie psychologiczne dla pacjentów i ich rodzin. Beneficjenci mają prawo do korzystania z tych usług bez dodatkowych opłat, pod warunkiem posiadania odpowiedniego skierowania od lekarza.

Pacjenci onkologiczni mogą ubiegać się o różnego rodzaju wsparcie finansowe, które ma na celu złagodzenie kosztów związanych z leczeniem i rehabilitacją. Świadczenia te mogą pochodzić z różnych źródeł – NFZ, ZUS, samorządy terytorialne oraz organizacje pozarządowe.

Dodatek pielęgnacyjny

Dodatek pielęgnacyjny to świadczenie pieniężne przyznawane osobom, które wymagają stałej opieki i pomocy innej osoby w związku z ciężkim stanem zdrowia. Dodatek ten jest dostępny dla pacjentów onkologicznych, którzy spełniają określone kryteria zdrowotne. Aktualnie kwota dodatku pielęgnacyjnego wynosi 294,39 zł.

Wsparcie z PFRON

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) oferuje wsparcie dla osób niepełnosprawnych, w tym pacjentów onkologicznych. Może to obejmować dofinansowanie zakupu sprzętu rehabilitacyjnego, wsparcie w zatrudnieniu, opłaceniu kursu, studiów podyplomowych, założenia działalności gospodarczej, pomoc w dostosowaniu mieszkania do potrzeb osoby z niepełnosprawnością (orzeczenie) wywołaną przez chorobę lub utworzenia odpowiedniego stanowiska pracy.

Zasiłek

Pacjenci onkologiczni mogą ubiegać się o zasiłek z tytułu niezdolności do pracy. Wysokość i warunki przyznania zasiłku zależą od stopnia niezdolności do pracy oraz okresu składkowego. Pacjent może otrzymać jeden z 3 rodzajów zasiłku: okresowy, stały lub celowy (na określony zakup).

Zaświadczenie o niepełnosprawności potwierdza i określa stopień niepełnosprawności pacjenta (również osoby chorej na nowotwór, jeśli uniemożliwia normalne funkcjonowanie). Jest to dokument niezbędny do ubiegania się o wiele form wsparcia, takich jak ulgi, zasiłki czy różnorodne świadczenia. W Polsce istnieją dwa rodzaje orzeczeń: do celów rentowych i pozarentowych.

Orzecznictwo rentowe

Pacjenci onkologiczni, którzy nie są w stanie podjąć pracy z powodu swojego stanu zdrowia, mogą ubiegać się o rentę z ZUS. Orzecznictwo rentowe opiera się na ocenie zdolności pacjenta do pracy i jest niezbędne do uzyskania renty.

Zaświadczenie do celów pozarentowych

W niektórych sytuacjach pacjenci onkologiczni mogą potrzebować zaświadczenia potwierdzającego ich stan zdrowia, ale nieprowadzącego do uzyskania określonych świadczeń finansowych (renty). Zaświadczenie to jest często wymagane w różnych instytucjach czy organizacjach w celu potwierdzenia diagnozy i aktualnego stanu zdrowia pacjenta. Dzięki niemu można często skorzystać z różnych szkoleń, usług terapeutycznych, opiekuńczych, rehabilitacyjnych, ulg komunikacyjnych oraz przywilejów pracowniczych.

Organizacje pozarządowe odgrywają kluczową rolę w systemie wsparcia dla pacjentów onkologicznych. Wiele z nich powstało z inicjatywy osób ze zdiagnozowanym rakiem lub ich bliskich, którzy musieli zmierzyć się z leczeniem i rzeczywistością, w jakiej się znaleźli. Choroba pokazała im, jakie potrzeby mają pacjenci i które z nich trudno zaspokoić przy pomocy instytucji państwowych.

Organizacje pozarządowe często oferują wsparcie psychologiczne (dla pacjentów i ich rodzin), pomoc prawną, angażują się w działania edukacyjne, mające na celu podnoszenie świadomości społecznej w zakresie profilaktyki i wczesnego wykrywania chorób nowotworowych. Ponadto należy wspomnieć, że często zapewniają pacjentom wsparcie finansowe potrzebne na zakup leków, specjalistycznego sprzętu czy pomoc w opłaceniu kosztów leczenia.

W Polsce jest wiele fundacji oferujących pomoc pacjentom onkologicznym, m.in. Rak’n’Roll, Alivia, Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych, Społeczna Fundacja „Ludzie dla ludzi”, Gladiator, Niebieski motyl, Sarcoma, Stowarzyszenie Unicorn, Kwiat Kobiecości, Nadzieja, Onkocafe – razem lepiej, Pokonaj raka, Stowarzyszenie Amazonki, Dar szpiku, Kochasz-dopilnuj, O’rany, Oko w oko z rakiem i wiele innych.